Phong cách nội thất Nhật Bản đã xuất hiện từ khá lâu nhưng luôn được yêu thích và trường tồn cùng thời gian bởi vẻ đẹp độc đáo, phá cách và mang những giá trị nghệ thuật rất riêng. Trong bài viết dưới đây, chúng tôi xin được giới thiệu chi tiết về phong cách thiết kế này.
I. Khái niệm và nguồn gốc của phong cách nội thất Nhật Bản
Phong cách nội thất Nhật Bản còn gọi là phong cách wabi-sabi, có nguồn gốc từ văn hóa và triết lý sống của người Nhật Bản. Nó được hình thành qua nhiều thế kỷ và chịu ảnh hưởng từ lối sống tối giản, sự tôn kính thiên nhiên cũng như các giá trị truyền thống của Nhật Bản.
Phong cách nội thất Nhật Bản bắt đầu xuất hiện vào đầu năm thứ 7 TCN và gây được ấn tượng mạnh với thiết kế nhà truyền thống bằng gỗ và sàn đất ở Nhật. Khoảng 600 năm sau đó, các ngôi nhà bằng đá và gỗ đã có mặt ở khắp mọi nơi do ảnh hưởng từ Hàn Quốc. Tuy nhiên kiểu thiết kế này không tồn tại quá lâu và cũng thời điểm này những ngôi đền với khu vườn xinh xắn trở thành kiến trúc nổi tiếng được nhiều người chú ý.
Đến thế kỷ VII – IX (thời kỳ Heian), những đền thờ cấu tạo bằng gỗ với thiết kế cầu kì, cuốn hút được xây dựng bởi giới quý tộc xuất hiện khá nhiều ở Nhật Bản. Sang thời đại Kamakura và Muromachi, thiết kế nội thất theo phong cách Nhật Bản dần trở nên đơn giản hơn và phản ánh nền văn hóa mang đặc trưng của tầng lớp chiến binh Samurai.
Sau chiến tranh thế giới thứ hai, phong cách thiết kế Nhật Bản bắt đầu có sự chuyển biến mạnh mẽ; trở nên mới mẻ, hiện đại hơn. Những ngôi nhà được thiết kế theo phong cách này không chỉ mới lạ mà còn thực tế và tận dụng các vật liệu xây dựng sẵn có, được định hướng chức năng xây dựng rõ ràng.
Sau nhiều thế kỷ hình thành và phát triển, đến nay phong cách thiết kế Nhật Bản đã dần trở nên phổ biến trên toàn thế giới. Đặc biệt với vẻ đẹp đơn giản mà tinh tế, loại bỏ những chi tiết rườm rà, giữ lại bản chất truyền thống rất đỗi thân quen.
II. Đặc trưng của phong cách nội thất Nhật Bản
Với bề dày phát triển lâu đời, tuy có nhiều thay đổi theo thời gian nhưng về cơ bản phong cách nội thất Nhật Bản luôn mang đến những giá trị nghệ thuật riêng biệt, đề cao vẻ đẹp tự nhiên và được đông đảo người dân ưa chuộng.
Dưới đây là những đặc trưng cơ bản của phong cách nội thất Nhật Bản:
1. Tối giản và sử dụng các chi tiết đơn giản
Phong cách nội thất Nhật Bản nói chung và chung cư kiểu Nhật nói riêng thiên về sự tối giản với việc sử dụng ít đồ đạc (chỉ sử dụng các vật dụng cần thiết), hạn chế tối đa sự lộn xộn. Cùng với đó là thiết kế ưu tiên sự gọn gàng, trang trí tối giản nhưng mang tính biểu tượng cao, không sử dụng họa tiết cầu kỳ giúp tạo cảm giác nhẹ nhàng, thư thái.
2. Sử dụng vật liệu tự nhiên
Các vật liệu sử dụng trong thiết kế, thi công nội thất Nhật Bản chủ yếu là các loại gỗ sáng màu như: tre, trúc, thông, gỗ sồi. Ngoài ra còn có các vật liệu khác như: Giấy (thường được dùng cho cửa trượt Shoji hoặc đèn lồng); đá và tre (dùng để trang trí hoặc làm tiểu cảnh).
3. Tone màu trung tính và tự nhiên
Màu sắc chủ đạo trong phong cách Nhật Bản là các tông màu nhẹ nhàng như: trắng, be, nâu, xám… giúp tạo không gian yên bình, gần gũi với tự nhiên.
4. Không gian mở kết nối với thiên nhiên
Thiết kế căn hộ kiểu Nhật thường được biết đến với cấu trúc không gian mở kết nối với thiên nhiên nhờ việc sử dụng các cửa sổ lớn. Bên cạnh đó, việc lắp đặt cửa trượt Shoji (đặc trưng của phong cách Nhật) giúp tối ưu không gian và tạo cảm giác liền mạch giữa các khu vực. Sàn nhà thường được lót bằng chiếu Tatami để tạo cảm giác ấm cúng kết hợp với trang trí cây xanh (bonsai, cây trúc hoặc các chậu cây nhỏ) để mang thiên nhiên vào không gian sống.
4. Tôn vinh sự yên tĩnh và cân bằng
Phong cách nội thất Nhật Bản tôn vinh sự yên tĩnh và cân bằng với việc dành riêng không gian nhỏ để thiền định, thư giãn hoặc trà đạo. Cùng với đó là việc sử dụng đèn có ánh sáng dịu nhẹ, ánh sáng ấm để tạo không khí ấm cúng và yên bình. Hiện nay tại các thành phố lớn có khá nhiều chung cư kiểu Nhật bởi càng ngày con người càng muốn hướng đến lối sống tĩnh lặng, yên bình.
III. Gợi ý cách thiết kế nội thất theo phong cách nội thất Nhật Bản cho từng không gian
1. Phòng khách
Để thiết kế phòng khách theo phong cách Nhật Bản, mọi người có thể sử dụng tone màu nhẹ nhàng, trung tính kết hợp với vật liệu nội thất tự nhiên, đồ đạc tối giản và thấp. Lối vào phòng khách thường được lát đá và bố trí kệ giày bằng gỗ ngay phía ngoài.
Sàn nhà trong phòng khách thường là sàn gỗ hoặc trải chiếu tatami. Họa tiết trang trí cùng các đồ nội thất trong phòng thường có hình vuông, giúp tạo không gian gọn gàng, tinh tế mà lại vô cùng sang trọng. Bên cạnh đó, để mang thiên nhiên vào nhà và tạo không gian lãng mạn mọi người có thể dùng đá hoặc tiểu cảnh trang trí kết hợp với việc đặt các cây cảnh nhỏ như bonsai, tre, trúc trong phòng.
2. Phòng bếp
Phòng bếp phong cách Nhật Bản thường có thiết kế tối giản, tập trung vào công năng sử dụng. Cùng với đó là việc tận dụng ánh sáng tự nhiên thông qua các ô cửa lớn kết hợp sử dụng nội thất gỗ, đá tự nhiên có màu sắc nhẹ nhàng nhằm tạo sự hài hòa, ấm áp cho căn bếp.
Trong phòng, tất cả mọi thứ đều được sắp xếp gọn gàng, ngăn nắp theo trật tự khoa học; được tính toán chi tiết, cẩn thận. Bên cạnh đó, có thể trang trí thêm phòng bếp với các tác phẩm nghệ thuật thủ công từ gỗ, chiếc bình hoa nhỏ hay dụng cụ nhà bếp làm từ gỗ tự nhiên.
3. Phòng ngủ
Phòng ngủ thiết kế theo phong cách Nhật Bản thường có sự kết hợp khéo léo giữa màu sắc và chất liệu nhằm tạo chiều sâu cho không gian. Theo đó tại đây bạn có thể dễ dàng bắt gặp những chiếc giường ngủ bệt mang đậm văn hoá Nhật và trong cùng một không gian có sự pha trộn hài hòa giữa tính truyền thống và hiện đại.
Không những vậy bạn còn bắt gặp trong những ngôi nhà hay chung cư phong cách Nhật Bản lối thiết kế tối giản, thanh nhã nhằm tạo không gian nghỉ ngơi thư thái, tốt cho sức khỏe và cả tinh thần.
4. Phòng vệ sinh
Thiết kế nội thất theo phong cách Nhật Bản luôn đề cao sự tinh giản, sạch sẽ và tạo cảm giác thư giãn. Trong phòng không thể thiếu bồn tắm bởi đây được xem là công cụ giúp giải tỏa căng thẳng hiệu quả, nhất là sau một ngày dài làm việc căng thẳng, mệt mỏi. Đây cũng là văn hóa đã hình thành từ lâu của người Nhật, ảnh hưởng từ ngũ hành phương Đông, nhất là hành Thuỷ.
IV. Những lưu ý khi thiết kế theo phong cách nội thất Nhật Bản
Muốn thiết kế nội thất theo phong cách Nhật Bản mọi người cần lưu ý một số vấn đề dưới đây để đảm bảo sự hài hòa và thể hiện đúng tinh thần của phong cách này.
1. Tập trung vào sự tối giản
Khi chọn phong cách Nhật Bản để thiết kế cho ngôi nhà của mình mọi người nên tránh sử dụng quá nhiều nội thất hoặc trang trí phức tạp để tạo không gian thoáng đãng. Ưu tiên sự gọn gàng, ngăn nắp và chỉ giữ lại những vật dụng cần thiết vừa giúp không gian trở nên thông thoáng vừa khiến tâm hồn con người thư thái, nhẹ nhàng.
2. Sử dụng gam màu đơn sắc
Với mong muốn tạo sự cân bằng và yên bình trong tâm hồn trước nhịp sống hiện đại, ngày nay có khá nhiều người chọn thiết kế nhà ở theo phong cách Nhật Bản, nhất là tại các thành phố lớn. Trong những ngôi nhà ấy, việc sử dụng màu sắc rất quan trọng và đó thường là các màu đơn sắc, màu trung tính (trắng, kem, be, sữa…) hay những màu gần gũi với tự nhiên. Đây cũng là những màu người Nhật thường sử dụng trong thiết kế nội thất nhà ở nhằm tối đa hóa đặc tính “Thiền”.
3. Tiết chế chiều cao
Trong những ngôi nhà Nhật theo phong cách truyền thống, chiều cao của nội thất thường được tiết chế một cách tối đa bởi người Nhật rất chú ý đến chiều cao của nội thất. Bên cạnh đó, thay vì chọn nội thất làm điểm nhấn họ chú trọng nhiều hơn đến không gian đồng nhất về tổng thể. Với những ngôi nhà phố hay căn hộ chung cư hiện nay (khi chiều cao ngôi nhà được cải thiện đáng kể), nếu chọn phong cách Nhật Bản để thiết kế nội thất, các KTS AV thường chọn đồ chân thấp hoặc không chân với các chi tiết tối giản cho phù hợp với thói quen sử dụng của người Nhật đồng thời tạo không gian rộng rãi, thoáng đãng cho ngôi nhà.
4. Thiết kế gần gũi với thiên nhiên
Văn hóa Nhật Bản là hòa mình và tôn trọng tự nhiên nên trong những ngôi nhà thiết kế theo phong cách nội thất Nhật Bản đa phần đều có sự kết nối mạnh mẽ với thế giới tự nhiên cùng vẻ đẹp tinh tế, nhẹ nhàng. Theo đó bạn sẽ thấy ở đây sự xuất hiện của những loại cây có cùng tone màu như đậm với đậm, nhạt với nhạt mà không có quá nhiều khác biệt.
Để đưa thiên nhiên vào tổ ấm của mình, mọi người có thể bố trí cây xanh, tiểu cảnh nước, đá cuội hoặc cây tre trong nhà, sân vườn kết hợp cửa sổ lớn, cửa trượt để tận dụng ánh sáng tự nhiên. Ngoài ra, bạn cũng có thể thiết kế giếng trời và cửa sổ kính để đưa ánh sáng vào nhà và duy trì sự kết nối với thiên nhiên.
V. Dự án thiết kế, thi công nội thất phong cách Nhật Bản tại AV
1. Thông tin dự án
- Dự án: Nhà phố Bắc Giang
- Chủ đầu tư: Anh Nhâm
- Diện tích: 100m2
- Phong cách thiết kế: Nhật Bản
2. Hình ảnh thực tế
Trong năm 2024, phong cách nội thất Nhật Bản có thể nói là phong cách thiết kế phổ biến được khá nhiều người ưa chuộng. Vẻ đẹp đơn giản, tinh tế và thanh lịch của phong cách này không chỉ mang lại cảm giác thư giãn lý tưởng mà còn giúp con người như được trở về với chính mình, được hòa mình cùng cuộc sống giản dị, gắn bó với tự nhiên. Nếu yêu thích và muốn thiết kế nhà ở theo phong cách này mọi người có thể nhờ sự tư vấn của các chuyên gia.